Sonderkraftfahrzeug-lista

A Wikipédiából, a szabad enciklopédiából

A Sonderkraftfahrzeug (röviden Sd.Kfz. vagy SdKfz;[1] magyarul „különleges gépjármű”), a német haderő (Wehrmacht) főparancsnokságának (Oberkommando der Wermacht, OKW) egyik típusmegnevezési alrendszere volt, amelyet az 1930-as években alakítottak ki a 20-as években antant által meghatározott konvenciók kijátszása érdekében. Ebbe az elnevezési rendszerbe később közel az összes, hadrendbe állított szárazföldi katonai járművet bevonták, a zsákmányolt típusok ez alól kivételt képeznek (az átalakítottakat is bevonták ide; nem került bevonásra a Raupenschlepper Ost és a schwerer Wehrmachtschlepper).

A második világháború befejezése után sem a Bundeswehr, sem a Nemzeti Néphadsereg (Nationale Volksarmee, NVA) nem vette át ezt a számozási rendszert.

A jelölésrendszer felépítése[szerkesztés]

A számozási rendszer több járműkategóriára lett bontva:

  • 99-ig vontató
  • 100–199 között harckocsi és rohamlöveg
  • 200–299-ig felderítő- és lövészpáncélos
  • 300 felett aknafelszedő és teherszállító

Ez alól a rendszer alól a legelső jármű képez kivételt, amely személyszállításra lett rendszeresítve.

Szintaktika[szerkesztés]

A számozási rendszer szintaktikai felépítése:

Első helyen az alrendszer rövidítése állt: Sd.Kfz., majd egy szóköz.
Második helyen a típus sorozatszáma záró pont nélkül.
Harmadik helyen az altípus sorozatszáma az előzőtől perjellel elválasztva, záró pont nélkül az akkori német nyelvtan szabályai szerint. Ha azonos altípusnak többféle rendeltetésű változata volt, azt tovább számozva kötőjellel választották el, vagy latin betűvel látták el.

Például: Sd.Kfz. 251/26, Sd.Kfz. 250/1–1, Sd.Kfz. 250/1–2, illetve Sd.Kfz. 251/18–1 és Sd.Kfz. 251/18–1a.

Hasonlóan épült fel a Kraftfahrzeuge (Kfz.) és a Sonderanhänger (Sd.Ah.) rendszer is.

A jelölésrendszer[szerkesztés]

Sd.Kfz. 1–99[szerkesztés]

Típusjel Altípus Német (eredeti) megnevezés Fordítás/Megjegyzés
Kfz. 1 az 1937-ben gyártásra kerülő Volkswagen „Bogár” katonai típusjele
Sd.Kfz. 2 kleines Kettenkraftrad
Sd.Kfz. 2/1 Kettenkraftrad für Feldfernkabel
Sd.Kfz. 2/2 Kettenkraftrad für schweres Feldfernkabel
Sd.Kfz. 3 Maultier
Sd.Kfz. 3a Lastkraftwagen Gleiskette 2 t Maultier (Opel-Ausführung)
Sd.Kfz. 3b Lastkraftwagen Gleiskette 2 t Maultier (Ford-Ausführung)
Sd.Kfz. 3c Lastkraftwagen Gleiskette 2 t Maultier (Klöckner-Deutz-Ausführung)
Sd.Kfz. 4 Munitionskraftwagen für Nebelwerfer schweres Gleiskette Lastkraftwagen Maultier 4,5 t
Sd.Kfz. 4/1 15 cm Panzerwerfer 42 auf Sf (15 cm Panzerwerfer 43) auf 2 t Maultier
Sd.Kfz. 5
Sd.Kfz. 6 Zugkraftwagen 5 t mit Pionier-Aufbau
Sd.Kfz. 6/1 Zugkraftwagen 5 t mit Artillerie-Aufbau
Sd.Kfz. 6/2 Selbstfahrlafette 3,7 cm Flugabwehrkanone 36 auf Fahrgestell Zugkraftwagen 5 t
Sd.Kfz. 7 Mittlerer Zugkraftwagen 8 t
Sd.Kfz. 7/1 Selbstfahrlafette 2 cm Flakvierling auf Fahrgestell Zugkraftwagen 8 t
Sd.Kfz. 7/2 Selbstfahrlafette 3,7 cm Flugabwehrkanone 36 auf Fahrgestell Zugkraftwagen 8 t
Sd.Kfz. 7/6 Flugabwehrkanone-Messtruppenkraftwagen
Sd.Kfz. 8 schwerer Zugkraftwagen 12 t
Sd.Kfz. 9 schwerer Zugkraftwagen 18 t
Sd.Kfz. 9/1 Drehkran auf schwerem Zugkraftwagen 18 t (6 t Hebekraft)
Sd.Kfz. 9/2 Drehkran auf schwerem Zugkraftwagen 18 t (10 t Hebekraft)
Sd.Kfz. 10 leichter Zugkraftwagen 1 t
Sd.Kfz. 10/1 leichter Gassprür-Kraftwagen
Sd.Kfz. 10/2 leichter Entgiftungs-Kraftwagen
Sd.Kfz. 10/3 leichter Sprüh-Kraftwagen
Sd.Kfz. 10/4 leichte Selbstfahrlafette 2 cm Flugabwehrkanone 30 auf Fahrgestell Zugkraftwagen 1t
Sd.Kfz. 10/5 leichte Selbstfahrlafette 2 cm Flugabwehrkanone 38 auf Fahrgestell Zugkraftwagen 1 t
Sd.Kfz. 11 leichter Zugkraftwagen 3 t
Sd.Kfz. 11/1 Nebel-Kraftwagen
Sd.Kfz. 11/2 mittlerer Entgiftungs-Kraftwagen
Sd.Kfz. 11/3 mittlerer Sprüh-Kraftwagen
Sd.Kfz. 11/4 Nebel-Kraftwagen
Sd.Kfz. 11/5 mittlerer Gassprür-Wagen
Sd.Kfz. 13 Maschinengewehrkraftwagen
Sd.Kfz. 14 Funkkraftwagen

Sd.Kfz. 100–199[szerkesztés]

Típusjel Altípus Német (eredeti) megnevezés Fordítás/Megjegyzés
Sd.Kfz. 101 Panzerkampfwagen I Ausführung A/B
Sd.Kfz. 111 Gepanzerter Munitionsschlepper auf Panzerkampfwagen I Ausführung A
Sd.Kfz. 121 Panzerkampfwagen II Ausführung a/1, a/2, a/3, b, c, A, B, C, D, E, F
Sd.Kfz. 122 Panzerkampfwagen II Flamm Ausführung A, B; Flammingo
Sd.Kfz. 123 Panzer II Ausführung L; Luchs
Sd.Kfz. 124 10,5 cm leichte Feldhaubitze 18/2 auf Fahrgestell Panzerkampfwagen II; Wespe
Sd.Kfz. 131 7,5 cm Panzerabwehrkanone 40/2 auf Fahrgestell Panzerkampfwagen II (Selbstfahrlafette); „Marder II“
Sd.Kfz. 132 Panzer Selbstfahrlafette I für 7,62 cm Panzerabwehrkanone 36(r) auf Fahrgestell Panzerkampfwagen II Ausführung D1 und D2; Marder II
Sd.Kfz. 135 Panzer Selbstfahrlafette für 7,5 cm Panzerabwehrkanone 40/1 auf Fahrgestell Lorraine Schlepper; Marder I
Sd.Kfz. 135/1 Panzer Selbstfahrlafette für schwere Feldhaubitze 13 auf Fahrgestell Lorraine Schlepper
Sd.Kfz. 138 7,5 cm Panzerabwehrkanone 40/3 auf Panzerkampfwagen 38(t) Ausführung H; Marder III
Sd.Kfz. 138 Panzerjäger 38(t) mit Panzerabwehrkanone 40/3 Ausführung M
Sd.Kfz. 138 Munitionspanzer 38(t) (Sf) Ausführung M
Sd.Kfz. 138/1 15 cm schweres Infanteriegeschütz 33 (Sf) auf Panzerkampfwagen 38(t) Ausführung H; Bison
Sd.Kfz. 138/1 15 cm schweres Infanteriegeschütz 33/1 auf Selbstfahrlafette 38(t) (Sf) Ausführung M; „Grille“
Sd.Kfz. 138/2 Jagdpanzer 38(t)
Sd.Kfz. 139 Panzerjäger 38(t) für 7,62 cm Panzerabwehrkanone 36(r); „Marder III“
Sd.Kfz. 140 Flakpanzer 38(t) auf Selbstfahrlafette 38(t) Ausführung M; „Gepard“
Sd.Kfz. 140/1 Aufklärungspanzer 38(t)
Sd.Kfz. 141 Panzerkampfwagen III Ausführung A, B, C, D, E, F, G, H, J
Sd.Kfz. 141 Panzerbefehlswagen III mit 5 cm Kampfwagenkanone L/42
Sd.Kfz. 141/1 Panzerkampfwagen III Ausführung J, L, M
Sd.Kfz. 141/2 Panzerkampfwagen III Ausführung N
Sd.Kfz. 141/3 Panzerkampfwagen III Flamm
Sd.Kfz. 142 gepanzerte Selbstfahrlafette für Sturmgeschütz 7,5 cm Kanone Ausführung A, B, C, E; Sturmgeschütz III
Sd.Kfz. 142/1 7,5 cm Sturmgeschütz 40 Ausführung F, F/8, G,
Sd.Kfz. 142/2 10,5 cm Sturmhaubitze 42
Sd.Kfz. 143 artillerie Panzerbeobachtungswagen III
Sd.Kfz. 161 Panzerkampfwagen IV Ausführung A, B, C, D, E, F
Sd.Kfz. 161/1 Panzerkampfwagen IV Ausführung F2
Sd.Kfz. 161/2 Panzerkampfwagen IV Ausführung G-J
Sd.Kfz. 161/3 3,7 cm Flugzeugabwehrkanone auf Fahrgestell Panzerkampfwagen IV (Sf), Möbelwagen
Sd.Kfz. 161/4 vierläufige 20-mm-Kanone Flugzeugabwehrkanone 38 auf Fahrgestell Panzerkampfwagen IV (Sf); Wirbelwind, Ostwind
Sd.Kfz. 162 Sturmgeschütz neuer Art mit 7,5 cm Panzerabwehrkanone L/48 auf Fahrgestell Panzerkampfwagen IV
Sd.Kfz. 162/1 Panzer IV/70 (V)
Sd.Kfz. 164 Selbstfahrlafette für 8,8 cm Panzerabwehrkanone 43/1 (L/71) auf Fahrgestell Panzerkampfwagen III und IV; Hornisse, Nashorn
Sd.Kfz. 165 Selbstfahrlafette für 15 cm schwere Panzerhaubitze 18/1 auf Fahrgestell Panzerkampfwagen III und IV; Hummel
Sd.Kfz. 165/1 10,5 cm leichte Feldhaubitze 18/1 (Sf) auf Geschützwagen IV b; Heuschrecke
Sd.Kfz. 166 Sturmpanzer IV 15 cm Sturmhaubitze; Brummbär
Sd.Kfz. 167 Sturmgeschütz IV
Sd.Kfz. 171 Panzerkampfwagen V Ausführung A, G, F, D; Panther
Sd.Kfz. 172 Sturmgeschütz für 8,8 cm Sturmkanone 43 auf Fahrgestell Panther
Sd.Kfz. 173 Jagdpanzer V; „Jagdpanther“
Sd.Kfz. 179 Panzer-Bergegerät (Panzer 1); Bergepanther
Sd.Kfz. 181 Panzerkampfwagen VI Tiger I E; Tiger I
Sd.Kfz. 182 Panzerkampfwagen VI B Tiger II; Tiger II, Königstiger
Sd.Kfz. 184 Sturmgeschütz mit 8,8 cm Panzerabwehrkanone 43/2; Ferdinand, Elefant
Sd.Kfz. 185 Jagdtiger mit 8,8 cm Panzerabwehrkanone 43 L/71
Sd.Kfz. 185(?) Bergetiger
Sd.Kfz. 186 Jagdtiger mit 12,8 cm Panzerabwehrkanone 44 L/71
Sd.Kfz. 186(?) Sturmpanzer VI Sturmtiger

Sd.Kfz. 200–299[szerkesztés]

Típusjel Altípus Német (eredeti) megnevezés Fordítás/Megjegyzés
Sd.Kfz. 221 leichter Panzerspähwagen (MG)
Sd.Kfz. 222 leichter Panzerspähwagen (2 cm)
Sd.Kfz. 223 leichter Panzerspähwagen (Fu)
Sd.Kfz. 231 schwerer Panzerspähwagen 6-Rad, 8-Rad
Sd.Kfz. 232 schwerer Panzerspähwagen (Fu) 6-Rad, 8-Rad
Sd.Kfz. 233 schwerer Panzerspähwagen (7,5 cm)
Sd.Kfz. 234 schwerer Panzerspähwagen
Sd.Kfz. 234/1 schwerer Panzerspähwagen (2 cm)
Sd.Kfz. 234/2 schwerer Panzerspähwagen (5 cm)
Sd.Kfz. 234/3 schwerer Panzerspähwagen (7,5 cm)
Sd.Kfz. 234/4 schwerer Panzerspähwagen (7,5 cm Pak 40)
Sd.Kfz. 247 schwerer geländegängiger gepanzerter Personenkraftwagen
Sd.Kfz. 250 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen)
Sd.Kfz. 250/1–1 leichter Gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) Fu
Sd.Kfz. 250/1–2 leichter Gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) Kabelleger
Sd.Kfz. 250/2 leichter Fernsprechwagen
Sd.Kfz. 250/3–1 leichter Funkpanzer
Sd.Kfz. 250/3–2 leichter Funkpanzer
Sd.Kfz. 250/3–3 leichter Funkpanzer
Sd.Kfz. 250/3–4 leichter Funkpanzer
Sd.Kfz. 250/4 leichter gepanzerter Luftschutz-Kraftwagen
Sd.Kfz. 250/5–1 leichter gepanzerter Beobachtungswagen
Sd.Kfz. 250/5–2 leichter gepanzerter Aufklärungswagen
Sd.Kfz. 250/6 leichter Munitionspanzerwagen, Ausführung A, B
Sd.Kfz. 250/7 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) mit schwerem Granatwerfer
Sd.Kfz. 250/7 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) als Munitionsfahrzeug
Sd.Kfz. 250/8 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) mit 7,5 cm Kampfwagenkanone 37
Sd.Kfz. 250/9 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) mit 2 cm
Sd.Kfz. 250/10 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) mit 3,7 cm Panzerabwehrkanone
Sd.Kfz. 250/11 leichter gepanzerter Kraftwagen (Schützenpanzerwagen) mit schwerer Panzerbüchse 41
Sd.Kfz. 250/12 leichter gepanzerter Meßtruppwagen
Sd.Kfz. 251 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen Ausführung A, B, C, D
Sd.Kfz. 251/1–1 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/1–2 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen Fu
Sd.Kfz. 251/2 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit Granatwerfer
Sd.Kfz. 251/3 mittlerer gepanzerter Funkpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/3–1 mittlerer gepanzerter Funkpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/3–2 mittlerer gepanzerter Funkpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/3–3 mittlerer gepanzerter Funkpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/3–4 mittlerer gepanzerter Funkpanzerwagen als Kommandowagen
Sd.Kfz. 251/4 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit Munition und Zubehör für leichtes Infanteriegeschütz 18
Sd.Kfz. 251/5 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen für die Pionierzüge
Sd.Kfz. 251/6 mittlerer gepanzerter Kommandowagen
Sd.Kfz. 251/7–1 mittlerer Pionierpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/7–2 mittlerer Pionierpanzerwagen
Sd.Kfz. 251/8–1 mittlerer Krankentransportwagen
Sd.Kfz. 251/8–2 mittlerer Krankentransportwagen
Sd.Kfz. 251/9 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit 7,5 cm Kampfwagenkanone 37
Sd.Kfz. 251/10 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit 3,7 cm Panzerabwehrkanone
Sd.Kfz. 251/11 mittlerer gepanzerter Funksprechwagen
Sd.Kfz. 251/12 mittlerer gepanzerter Meßtrupp- und Gerätewagen
Sd.Kfz. 251/13 mittlerer gepanzerter Schallaufnahmewagen
Sd.Kfz. 251/14 mittlerer gepanzerter Schallauswertwagen
Sd.Kfz. 251/15 mittlerer gepanzerter Lichtauswertewagen
Sd.Kfz. 251/16 mittlerer gepanzerter Flammwagen
Sd.Kfz. 251/17 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit 2 cm Flugzeugabwehrkanone 38
Sd.Kfz. 251/18–1 mittlerer gepanzerter Beobachtungswagen
Sd.Kfz. 251/18–1a mittlerer gepanzerter Beobachtungswagen
Sd.Kfz. 251/18–2 mittlerer gepanzerter Beobachtungswagen
Sd.Kfz. 251/18–2a mittlerer gepanzerter Beobachtungswagen
Sd.Kfz. 251/19 mittlerer gepanzerter Fernsprechbetriebswagen
Sd.Kfz. 251/20 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit Infrarotscheinwerfer
Sd.Kfz. 251/21 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit Maschinengewehr 151 Drilling
Sd.Kfz. 251/22 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit 7,5 cm Panzerabwehrkanone 40 L/46
Sd.Kfz. 251/23 mittlerer gepanzerter Schützenpanzerwagen mit 2 cm Hängelafette
Sd.Kfz. 252 leichter gepanzerter Munitionstransportkraftwagen
Sd.Kfz. 253 leichter gepanzerter Beobachtungskraftwagen
Sd.Kfz. 254 mittlerer gepanzerter Beobachtungskraftwagen
Sd.Kfz. 260 leichter Panzerfunkwagen
Sd.Kfz. 261 kleiner Panzerfunkwagen
Sd.Kfz. 263 mittlerer Panzerfunkwagen 6-Rad, 8-Rad
Sd.Kfz. 265 kleiner Panzerbefehlswagen I
Sd.Kfz. 266 Panzerbefehlswagen III Ausführung G, H
Sd.Kfz. 267 Panzerbefehlswagen III Ausführung D1, G, H
Sd.Kfz. 268 Panzerbefehlswagen III Ausführung D1, G, H
Sd.Kfz. 280 gepanzerter Munitionsschlepper

Sd.Kfz. 300 felett[szerkesztés]

Típusjel Altípus Német (eredeti) megnevezés Fordítás/Megjegyzés
Sd.Kfz. 300 Minenräumwagen Ausführung II Aknamentesítő jármű
Sd.Kfz. 301 schwerer Ladungsträger Ausführung A, B, und C
Sd.Kfz. 302 leichter Ladungsträger Ausführung A
Sd.Kfz. 303 leichter Ladungsträger, Ausführung B
Sd.Kfz. 303a leichter Ladungsträger, Ausführung B
Sd.Kfz. 303b leichter Ladungsträger, Ausführung B
Sd.Kfz. 3036 leichter Ladungsträger, Ausführung B
Sd.Kfz. 304 mittlerer Ladungsträger, Springer

Jegyzetek[szerkesztés]

  1. A német nyelvtan szabályai szerint az összetett szavak rövidítése esetén az egyes főnevek kezdőbetűit nagybetűvel kell kezdeni és ponttal elválasztani, a mozaikszót egybeírva.

Források[szerkesztés]

Külső hivatkozások[szerkesztés]