Belfast

Belfast
Herb	Flaga
	Dewiza: Pro Tanto Quid Retribuamus
Państwo	Wielka Brytania
Prowincja	Irlandia Północna
Dystrykt	Belfast
Hrabstwo	Antrim / Down
Burmistrz	Ryan Murphy
Powierzchnia	132,50 km²
Wysokość	3 m n.p.m.
Populacja (2019); • liczba ludności; • gęstość	; 341 877; 2608 os./km²
Nr kierunkowy	+4428, 028 - 90, 91, 92, 93, 94, 97
Kod pocztowy	od BT1 do BT17, część BT29, BT58
	Położenie na mapie Irlandii Północnej Belfast
	Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Belfast
	54°36′N 5°55′W/54,600000 -5,916667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Belfast (angielska wymowa: [ˈ b ɛ l f ɑ ː s t]; irl. Béal Feirste) – stolica i największe miasto Irlandii Północnej, zlokalizowane w dystrykcie Belfast (hrabstwo Antrim). Zajmuje powierzchnię 132,50 km², licząc 341 877 mieszkańców (2019 r.).

Aglomeracja o nazwie Wielki Belfast (ang. Greater Belfast lub Belfast metropolitan area) jest podzielona pomiędzy dwa hrabstwa – Antrim i Down, zajmuje powierzchnię 960 km², a w 2011 r. zamieszkiwało ją 671 559 osób. W jej skład wchodzi miasto Belfast oraz 12 odrębnych jednostek administracyjnych (największe z nich to: Lisburn, Newtownabbey, Bangor, Castlereagh, Carrickfergus, Holywood).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miasto jest położone u ujścia rzeki Lagan do zatoki Belfast Lough. Osadnictwo rozwijało się wokół normandzkiego zamku, zbudowanego w 1177 r. W średniowieczu był małą osadą pozostającą w cieniu sąsiedniego Carrickfergus. Miasto zaczęło rozwijać się dopiero w XVII w. jako centrum handlowe. W ramach planu kolonizacyjnego sir Arthura Chichestera rozpoczął się napływ osadników z Anglii i Szkocji. W 1685 r. w Belfaście pojawili się francuscy hugenoci, którzy rozwijając na tym terenie przemysł włókienniczy (głównie lniany), doprowadzili do prawdziwego rozkwitu miasta. Pożar, który wybuchł w 1708 r., prawie doszczętnie strawił Belfast. W kolejnych latach XVIII w. następował rozwój handlu wyrobami tkackimi i przemysłu okrętowego (1791 r. pierwsza stocznia) oraz znaczny przyrost liczby ludności. Pod koniec stulecia miasto stało się centrum irlandzkiego ruchu niepodległościowego jednoczącego katolików i protestantów, miejscem walk podczas powstania w 1798 r. Dalsze uprzemysłowienie, głównie rozwój stoczni, było motorem rozwoju. Pomiędzy 1806 r. a 1901 r. liczba mieszkańców wzrosła z 22 tys. do 350 tys. W 1922 r. uznany za stolicę Irlandii Północnej, która weszła w skład Zjednoczonego Królestwa. W 1941 r. – podczas działań II wojny światowej – miasto zostało zbombardowane przez niemieckie lotnictwo. W 1951 r. Belfast zamieszkiwała rekordowa liczba 444 tys. osób. Od lat 60. XX w. teren konfliktów pomiędzy probrytyjskimi unionistami a zwolennikami zjednoczenia Irlandii, których eskalacja miała miejsce w okresie tzw. The Troubles, tj. w latach 1968–1998. Wskutek tego drastycznie spadała wówczas liczba mieszkańców – do 267 tys. w 2006 r. W 1997 r. po raz pierwszy w historii unioniści utracili kontrolę nad radą miejską. Od końca XX w. wdrażany jest program rewitalizacji miasta, mający na celu poprawę warunków życia ludności.

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Zamek w Belfaście
katedry: anglikańska i katolicka
ratusz miejski z 1906 r.
siedziba Queens University z 1849 r.
Stormont – była siedziba władz Irlandii Północnej z 1932 r.
liczne budynki z epoki wiktoriańskiej i edwardiańskiej
Muzeum Titanic Belfast

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Rozwinięty przemysł lotniczy, elektroniczny, spożywczy, nawozów sztucznych i stoczniowy. W Belfaście znajduje się stocznia Harland and Wolff, gdzie zbudowano Titanica oraz jego siostrzane okręty Britannic i Olympic. Centrum kulturalne, naukowe i turystyczne Irlandii Północnej.