„Titus Calpurnius Siculus” változatai közötti eltérés
[ellenőrzött változat] | [ellenőrzött változat] |
Tartalom törölve Tartalom hozzáadva
a Bot: következő hozzáadása: es:Calpurnio Sículo, ext:Calpúrniu Sículu; kozmetikai változtatások |
a Bot: Portál:Ókori Róma hozzáadása |
||
104. sor: | 104. sor: | ||
*[[Pecz Vilmos]] (szerk.): Ókori lexikon (ISBN 963-9374-11-3) |
*[[Pecz Vilmos]] (szerk.): Ókori lexikon (ISBN 963-9374-11-3) |
||
{{portál|ókor}} |
{{portál|ókor||Ókori Róma| }} |
||
[[Kategória:Ókori római költők, írók]] |
[[Kategória:Ókori római költők, írók]] |
A lap 2009. augusztus 15., 16:36-kori változata
Titus Calpurnius Siculus (1. század) római költő.
Nero uralma alatt élt és alkotott. Az, hogy „Siculus” mellékneve szicíliai származására utal, vagy műfaja mesteréről, Theokritoszról vitték-e rá, bizonytalan. Hét eclogája maradt fenn, ezekben a vergiliusi Bucolicát utánozza. Neki tulajdonítanak egy névtelenül fennmaradt „De laude Pisonis” (Piso dicsérete) című költeményt is.
Calpurnius Siculus első eclogája:
- Nondum solis equos declinis mitigat aestas,
- quamuis et madidis incumbant prela racemis
- et spument rauco feruentia musta susurro.
- cernis ut ecce pater quas tradidit, Ornyte, uaccae
- molle sub hirsuta latus exsplicuere genista?
- nos quoque uicinis cur non succedimus umbris?
- torrida cur solo defendimus ora galero?
- Hoc potius, frater Corydon, nemus, antra petamus
- ista patris Fauni, graciles ubi pinea denset
- silua comas rapidoque caput leuat obuia soli,
- bullantes ubi fagus aquas radice sub ipsa
- protegit et ramis errantibus implicat umbras.
- Quo me cumque uocas, sequor, Ornyte; nam mea Leuce,
- dum negat amplexus nocturnaque gaudia nobis,
- peruia cornigeri fecit sacraria Fauni.
- prome igitur calamos et si qua recondita seruas.
- nec tibi defuerit mea fistula, quam mihi nuper
- matura docilis compegit harundine Ladon.
- Et iam captatae pariter successimus umbrae.
- sed quaenam sacra descripta est pagina fago,
- quam modo nescio quis properanti falce notauit?
- aspicis ut uirides etiam nunc littera rimas
- seruet et arenti nondum se laxet hiatu?
- Ornyte, fer propius tua lumina: tu potes alto
- cortice descriptos citius percurrere uersus;
- nam tibi longa satis pater internodia largus
- procerumque dedit mater non inuida corpus.
- Non pastor, non haec triuiali more uiator,
- sed deus ipse canit: nihil armentale resultat,
- nec montana sacros distinguunt iubila uersus.
- Mira refers; sed rumpe moras oculosque sequaci
- quam primum nobis diuinum perlege carmen.
- "Qui iuga, qui silua tueor, satus aethere Faunus,
- haec populis uentura cano: iuuat arbore sacra
- laeta patefactis incidere carmina fatis.
- uos o praecipue nemorum gaudete coloni,
- uos populi gaudete mei: licet omne uagetur
- securo custode pecus nocturnaque pastor
- claudere fraxinea nolit praesepia crate:
- non tamen insidias praedator ouilibus ullas
- afferet aut laxis abiget iumenta capistris.
- aurea secura cum pace renascitur aetas
- et redit ad terras tandem squalore situque
- alma Themis positi iuuenemque beata sequuntur
- saecula, maternis causam qui uicit Iulis.
- dum populos deus ipse reget, dabit impia uictas
- post tergum Bellona manus spoliataque telis
- in sua uesanos torquebit uiscera morsus
- et, modo quae toto ciuilia distulit orbe,
- secum bella geret: nullos iam Roma Philippos
- deflebit, nullos ducet captiua triumphos;
- omnia Tartareo subigentur carcere bella
- immergentque caput tenebris lucemque timebunt.
- candida pax aderit; nec solum candida uultu,
- qualis saepe fuit quae libera Marte professo,
- quae domito procul hoste tamen grassantibus armis
- publica diffudit tacito discordia ferro:
- omne procul uitium simulatae cedere pacis
- iussit et insanos Clementia contudit enses.
- nulla catenati feralis pompa senatus
- carnificum lassabit opus, nec carcere pleno
- infelix raros numerabit Curia patres.
- plena quies aderit, quae stricti nescia ferri
- altera Saturni referet Latialia regna,
- altera regna Numae, qui primus ouantia caede
- agmina, Romuleis et adhuc ardentia castris
- pacis opus docuit iussitque silentibus armis
- inter sacra tubas, non inter bella, sonare.
- iam nec adumbrati faciem mercatus honoris
- nec uacuos tacitus fasces et inane tribunal
- accipiet consul; sed legibus omne reductis
- ius aderit, moremque fori uultumque priore
- reddet et afflictum melior deus auferet aeuum.
- exultet quaecumque notum gens ima iacentem
- erectumue colit boream, quaecumque uel ortu
- uel patet occasu medioue sub aethere feruit.
- cernitis ut puro nox iam uicesima caelo
- fulgeat et placida radiantem luce cometem
- proferat? ut liquidum niteat sine uulnere plenus?
- numquid utrumque polum, sicut solet, igne cruento
- spargit et ardenti scintillat sanguine lampas?
- at quondam non talis erat, cum Caesare rapto
- indixit miseris fatalia ciuibus arma.
- scilicet ipse deus Romanae pondera molis
- fortibus excipiet sic inconcussa lacertis,
- ut neque translati sonitu fragor intonet orbis
- nec prius ex meritis defunctos Roma penates
- censeat, occasus nisi cum respexerit ortus."
- Ornyte, iam dudum uelut ipso numine plenum
- me quatit et mixtus subit inter gaudia terror.
- sed bona facundi ueneremur numina Fauni.
- carmina, quae nobis deus obtulit ipse canenda,
- dicamus teretique sonum modulemur auena:
- forsitan augustas feret haec Meliboeus ad aures.
Források
- Pecz Vilmos (szerk.): Ókori lexikon (ISBN 963-9374-11-3)